-
1 выдумать
1. сов. чтоуйлап табыу (сығарыу), башҡа килеү2. сов. чточто(булмаған нәмәне) уйлап табыу (сығарыу), күҙ алдына килтереүне выдумай(те) с неопр. — уйлап сығарма, бушты һөйләмә
-
2 обдуманность
жуйланылғанлыҡ, уйлап эшләү, уйлап эшләнеү -
3 подумать
1. сов. о ком-чём, над чемуйлау, уйлап ҡарау, фекер йөрөтөү, уйлап тороу, уйға сумыу (талыу)2. сов.прийти к какой-л. мыслифекергә килеү3. сов.во 2 л. ед. буд. вр. в знач. межд.; разг. подумаешьдля выражения иронии, пренебреженияхарап икән, иҫең киткән икән -
4 изобретательский
прил.уйлап табыу (сығарыу)...ы -
5 необдуманно
нареч.уйламайынса, уйлап-нитеп тормайынса, уйлап еткермәйенсә -
6 необдуманность
жуйлан(ыл)мағанлыҡ, уйлап еткер(ел)мәгәнлек, уйлап еткер(ел)мәгән булыу -
7 вдумчивый
1. прил.ныҡ (ентекләп) уйланған, төптән (тәрән) уйлаусан, (төптән) уйлап эш итеүсән2. прил.выражающий вдумчивостьуйсан -
8 взять
1. сов. см. брать 1-3, 5-132. сов.кого-чтоарестоватьҡулға алыу3. сов. чтов сочетании с союзами `да`, `и`, `да и`тотоу, тоторға4. сов.кого-чтов сочетании с частицами `хотя`, `хотя бы`алыу, алып ҡараувзять верх — өҫтөнлөк алыу, өҫкә сығыу, еңеү
взять в свои руки — үҙ ҡулы аҫтына алыу, буйһондороу
взять себя в руки — үҙеңде ҡулға алыу, тыйылыу
не дорого возьмёт — оҙаҡ уйлап тормай, уйлап тормайынса
с чего (откуда) он (она и т.д.) взял — ҡайҙан алды (нимәнән сығып әйтә) ул уны (һығымта нимә нигеҙендә эшләнгән)
-
9 выдумка
1. ж разг.уйлап табыу (сығарыу)2. жалдыҡ, уйҙырма, ялған -
10 выносить
1. сов.когоребёнкабуй күтәреү, ҡарында йөрөтөү2. сов. что; перен.башта йөрөтөү, уйлап еткереү3. сов. что; разг.туҙҙырыу4. несов. см. вынестине выносить кого-что — яратмау, күрә алмау
-
11 думать
1. несов. о ком-чём, над чем и без доп.уйлау, баш ватыу2. несов. о ком-чём, над чем и без доп. с неопр.намереватьсяуйлау, иҫәпләү, иҫәп тотоудумать думу — уйланыу, уйға сумыу
и думать забыть о ком-чём — бөтөнләй онотоу, иҫкә лә төшмәү, иҫтән сығыу
и думать нечего — уйлап тораһы ла юҡ, уйларға ла түгел
много думать о себе — үҙен әллә кемгә һанау, үҙен юғары ҡуйыу
недолго думая — оҙаҡ уйлап тормаҫтан, күп уйламайынса
я думаю! — һис шикһеҙ!, әлбиттә шулай!
-
12 загадать
1. сов. чтоәйтеү, ҡойоу2. сов. чтоюрау, уй менән самалау3. сов. разг.предполагатьалдан уйлап ҡуйыу, фараз итеү -
13 замыслить
-
14 измышлять
несов. чтоуйлап сығарыу, шыттырыу -
15 изобрести
-
16 изобретатель
-
17 изобретательность
-
18 изобретательный
прил.тапҡыр, зирәк, уйлап табыуға (сығарыуға) һәләтле -
19 изобретательство
суйлап табыу (сығарыу) эше (эшмәкәрлеге) -
20 изобретение
См. также в других словарях:
уйланма — Уйлап чыгарылган, чынбарлыкта булмаган; фараз ителә торган. и. Фараз, хыял … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
уйсыз — Уйлап башын катырмый торган, гамьсез, ваемсыз, кайгысыз … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
автор — Нин. б. әдәби әсәр, фәнни хезмәт, проект һ. б. ш. иҗат итүче яки берәр нәрсә уйлап чыгаручы, уйлап табучы. АВТОР СӨЙЛӘМЕ – әд. Әсәрдәге геройларга автор тарафыннан бирелгән характеристика, шулай ук авторның вакыйгаларны, күренешләрне, пейзажны… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
аек — с. 1. Исерткеч эчемлек эчмәгән, исермәгән; исерек булмаган. Гомумән, исерткеч эчемлекләр, аракы эчми торган 2. күч. Фикер йөртердәй хәлдә, уйлау сәләтен югалтмаган, аңлы 3. күч. Акыллы, уйлап эш итә торган. рәв. Уйлап, акыл белән. Дөрес, туры,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
айнык — с. 1. Исерткеч эчемлек эчмәгән, исермәгән; исерек булмаган. Гомумән, исерткеч эчемлекләр, аракы эчми торган 2. күч. Фикер йөртердәй хәлдә, уйлау сәләтен югалтмаган, аңлы 3. күч. Акыллы, уйлап эш итә торган. рәв. Уйлап, акыл белән. Дөрес, туры,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
башваткыч — Фикер күнекмәләре сыйфатында уйлап чыгарылган һәм тапкырлык, зирәклек таләп итә торган төрле табышмаклар, мәсьәләләр, сораулар. күч. Озак һәм ныклап уйлап кына хәл ителә торган мәсьәлә, проблема, четерекле хәл … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бизмән — Бер башы чукмарлы, икенче башы үлчәнә тор. әйбер элеп куярлык итеп эшләнгән шкалалы күчәрдән торган үлчәү. БИЗМӘНЛЕ – с. 1. Үлчәүле 2. күч. Уйлап, чамалап эш итү тур.. Саран; вакчыл. БИЗМӘНЛӘҮ – 1. Әйберне бизмәнгә салып үлчәү 2. Нык уйлап,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дуамал — 1. Уйлап җиткермичә, ашыгып һәм тупас эш итүчән; артык кызу канлы; тотрыксыз холыклы 2. Үз үзенә хисап биреп бетермичә, артык тәвәккәл (эш һ. б. ш. тур.). рәв. Кинәт һәм кискен, тупас рәвештә, азагын уйлап бетермичә 3. рәв. Чиктән тыш, гадәттән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җитди — с. 1. Тормышта, эштә үзен төпле, акыллы тота торган, һәркайчан уйлап эш итүчән; киресе: җилбәзәк, җилкуар. Эшкә җаваплы карый торган, эшенә һәм үз үзенә таләпчән (кеше) , эшне булдырырлык (кеше) 2. Иң мөһим, әһәмияте ягыннан аерылып торган иң… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәйлә — 1. Нин. б. эштә мәкер, астыртынлык. күч. Тозак 2. Берәр максатка ирешү өчен уйлап чыгарылган ялган сылтау, әмәл. Берәр нәрсәгә нигез, сәбәп булырлык, нәрсә өчен дә булса акланырлык очрак, хәл бармак киселү урак урмаска хәйлә булды 3. Нәрсәдә дә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
шаяру — 1. Уйнау. күч. Мавыгу 2. Шаярту (4) 3. Уйнап көлеп кенә, кызык, мәзәк өчен сөйләү (яки эшләү). күч. Уйнау, җиңел карау, игътибар итмәү алар белән шаярырга ярамый 4. Үзен күтәренке күңелле тоту, җор теллелек күрсәтү 5. Берәр кеше белән булышу, аңа … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге